Volgend jaar zal het 100 jaar geleden zijn dat Vladimir Ilyich Ulyanov overleed op 53 jarige leeftijd. Ulyanov werd in november 1917 aangesteld als Voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen van de Russische Socialistische Federatieve Sovjet Republiek. In juli 1923 kreeg hij nog de functie van Voorzitter van de Raad van Volkscommissarissen van de Unie van Socialistische Sovjet Republieken, maar aangezien zijn slechte gezondheid heeft hij deze functie nooit kunnen uitvoeren. Ulyanov is echter niet de naam waaronder deze man bekend stond. Tijdens zijn revolutionaire leven was zijn schuilnaam: Lenin. Nu bijna 100 jaar na zijn dood is het socialisme langzaam weer populair geworden. Toch raden wij het af om Lenins gezicht te gebruiken in onze propaganda, waarom?
Als wij revolutionair socialisten aan Lenin denken, dan zien we een grote revolutionaire denker. Een man die zijn hele leven in dienst van de socialistische revolutie stelde. Een man die door het kapitalisme gehaat en geminacht werd en na zijn dood nog meer verdraaid en verketterd is. Schuld hieraan zijn niet enkele de kapitalisten en hun marionetten in het westen. Lenin is namelijk meteen na zijn overlijden in 1924 verheven tot ”heilige” binnen de religie van het marxisme-leninisme (stalinisme). Dit is de schuilnaam van de stalinistische bureaucratie die na de Russische burgeroorlog de overhand kreeg in de jonge Sovjet-Unie. Leider van de bureaucratie was Joseph Besarionis Jughashvili, die in 1922 de administratieve functie van Generaal Secretaris van de Russische Communistische Partij kreeg.
We kennen de functie van generaal secretaris binnen een stalinistische partij als het opperste gezag. Maar in 1922 was het niet zo bedoeld. De functie was puur administratief omdat het politbureau alle besluiten als collectief nam. Zowel Lenin als zijn medestanders hadden nooit verwacht dat deze Jughashvili (na 1917 bekend als Stalin) het ambt zou misbruiken, om alle macht naar zich toe te trekken. Dit deed Stalin door via de partijadministratie overal loyale stalinisten te plaatsen. Dit eerst alleen binnen de partij en later na 1927 plaatste hij ook loyale volgelingen op staatsfuncties binnen de Sovjet-Unie. Doordat veel ex-tsaristische ambtenaren zich na 1922 bij de communistische partij aansloten en hun privileges wilden behouden, waren ze de idealen eerste stalinisten.
Vladimir Lenin heeft de opkomst van Joseph Stalin als machtige leider nog deels kunnen zien aankomen. Al in 1923, toen hij al deels verlamd was zag Lenin hoeveel macht Stalin naar zich toe getrokken had. De zieke man vreesde voor de opkomende bureaucratie. Hij noemde de Sovjet-Unie dan ook een arbeidersstaat met bureaucratische misvormingen en dat terwijl het land pas net opgericht was. Lenin stierf in januari 1924 en heeft nooit kunnen meemaken hoeveel dood en verderf de stalinisten gezaaid hebben in zijn naam. Want Stalin gebruikte Lenin als icoon voor zijn ”socialisme in eigen land”. Vooral in de jaren 30 verschenen overal Lenin beelden en werd hij een icoon van de stalinistische dictatuur.
Van 1930 tot 1956 zag je heel vaak Lenin en Stalin naast elkaar staan. Dit veranderde pas nadat de stalinisten besloten om af te stoppen van hun grote leider en zich alleen nog op Lenin gingen richten. Natuurlijk was dit slechts een kosmetische verandering, men wou af van Stalin omdat hij binnen zijn eigen rangen veel had gemoord. De bonzen van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie verwijderde Stalin en gingen Lenin nog meer verheerlijken met nog meer standbeelden, loofliederen en symboliek. Overal waar de stalinisten hun dictatuur opbouwde in de wereld werd Lenin daar een symbool van, ook al had hij dit nooit gewild. In het westen gebruikte de anticommunisten de stalinistische dictaturen als bewijst, voor de zogenaamde ”ondemocratische” leer van Lenin.
Toen het stalinisme tussen 1989 en 1991 implodeerden beweerde het anticommunisme dat Lenin ”gefaald” had. Zijn leer is ”fout” kraait de kapitalistische propaganda nog steeds. Wij revolutionair socialisten weten dat dit niet geval is, maar de overvloed aan verdraaiingen, zwart making en leugens was enorm in de jaren 90. Dit werd ook versterkt omdat ex-stalinisten volop meededen met de neoliberale contrarevolutie en zelfs in landen waar stalinistische partijen aan de macht bleven heerst nu min of meer het kapitalisme. Het beeld van Lenin als dictator is ontstaan door de stalinistische bureaucratie en versterkt door de anticommunistische landen. De Lenin van de stalinisten wordt gebruikt om onderdrukking en staatsterreur te legitimeren, wat nog steeds gebeurd in Cuba, Laos, Vietnam en China.
Het Russische imperialisme misbruikt Lenin in Oekraïne, door Sovjet standbeelden van hem weer terug te plaatsen in veroverde gebieden. Voor de imperialisten is Lenin een ”Russische leider”, dit terwijl het reactionaire Kremlin een enorme hekel heeft aan de idealen van de echte Vladimir Ilyich Ulyanov. Die zou het verafschuwd hebben, dat zijn symbolen en gezicht gebruikt worden voor groot Russisch chauvinisme en imperialisme in Oekraïne. Het is daarom logisch dat met name westerse, maar ook oosterse arbeiders geen verschil kunnen zien tussen de Lenin in steen en de echte Lenin. De Lenin uit steen is de Lenin die mensen kennen, die men zag op standbeelden, posters en waar men gehoorzaamheid aan moest zweren van ondemocratische regeringen!
Daarom is het naïef om Lenins gezicht te gebruiken in onze propaganda. Werkenden kunnen het verschil nog niet zien tussen de twee Lenins. Dit is niet hun schuld, de stalinistische/kapitalistische omschrijving van de historische Lenin is gewoon het meest dominant. Daarnaast heeft het anticommunisme genoeg jaren gehad om Ulyanov volledig zwart te maken en hem de schuld te geven voor de misdaden van Stalin. Onze propaganda is helaas te zwak om de berg aan leugens effectief tegen te gaan. Daarom is het onverstandig om Lenin als propaganda icoon te gebruiken in 2023. Dit is niet omdat Lenins idealen fout zijn, maar omdat zijn gezicht zo verankerd is in de stalinistische misdaad en de meeste werkenden dit weten en niet het verschil zien, tussen de Lenin in steen en de Lenin zoals hij was.
