Zes revolutionair socialisten zijn geroyeerd uit het Linkse Blok, een ”socialistische?” partij in Portugal. Dit gebeurde nadat het partijbestuur beweerde dat ze toebehoorde tot een ”partij in een partij”. Klinkt dit niet bekend? Ook de SP beweerde in 2010 dat leden van Socialistisch Alternatief (CWI Nederland) toebehoorde tot een ”partij in een partij”. Dit terwijl deze revolutionair socialisten openlijk en eerlijk binnen de SP werkte sinds 1998. Daarnaast roept Socialistisch Alternatief altijd op om SP te stemmen en werken ze nooit tegen de partij. Waar de revolutionair socialisten wel kritiek op hebben (en die kritiek hebben ze ook in Portugal) is de verrechtsing van de SP en het Linkse Blok. Hoewel ontstaan als radicaal linkse partijen, zijn zowel de Nederlandse: SP als het Portugese: Linkse Blok, opgeschoven naar rechts in het kamp van het gematigde socialisme (klassieke sociaal democratie)!
Het Linkse Blok werd eind jaren 90 opgericht door verschillende anti-kapitalistische krachten links van de Portugese sociaal democratie en het stalinisme. Drie organisaties stonden aan de wieg van het Linkse Blok: De Volksdemocratische Unie, de Revolutionair Socialistische Partij en Politiek XXI. Samen werd besloten om een linkse partij op te bouwen. Een partij die linkser is dan de Socialistische Partij (PS) en democratischer dan de Portugese Communistische Partij (PCP). De oprichting van het blok werd door revolutionair socialisten gezien als de eerste stap in de opbouw van een nieuwe arbeiderspartij!
Hoewel de kapitalistische media het Linkse Blok als radicaal links omschrijft is dit niet waar. Je kunt het blok tegenwoordig best gematigd noemen op veel vlakken. Revolutionair socialistisch zijn ze helaas nooit geweest. Dit terwijl met name de Revolutionair Socialistische Partij toch behoorde tot het trotskisme. Maar in de jaren sinds de oprichting heeft de top blijkbaar veel socialistische idealen in de ijskast gezet. De partijleiding schijnt het socialisme als een ver einddoel te zien. Je kunt zeggen dat het bestuur een reformistische houding heeft aangenomen en dus liever wil hervormen!
Het Linkse Blok was daarnaast ook een coalitie en het zou tot 2008 duren voordat je echt van een verenigde partij kon spreken. Politiek sektarisme was langere tijd een probleem binnen het blok. Een resultaat van het feit dat de drie oprichters organisaties, elk een verschillende kijk op het socialisme hadden. De Volksdemocratische Unie was meer gericht op het stalinisme, de Revolutionair Socialistische Partij stond het trotskisme sterk en Politiek XXI was meer algemeen socialistisch!
In 2009 won het blok meer dan 500.000 stemmen. Die stemmen kwamen voornamelijk van arbeiders en tegenstanders van de neoliberale bezuinigingen, die Europa afdwong op Portugal. Een sociaal democratische regering kwam aan de macht, die echter de bezuinigingslogica van de vorige rechtse regering trouw bleef. In plaats van een socialistisch alternatief te presenteren deed het Linkse Blok iets wat volledig onacceptabel was. Ze gaven politieke steun aan de kandidaat van de sociaal democraten, bij de presidentiële verkiezing. In 2011 verloor de partij -4,6% van haar stemmers uit 2009. De Portugese afdeling van het Comité voor een Arbeiders Internationale: ”Revolutionair Socialisme” had toen al gewaarschuwd, dat een oproep om op de sociaal democraten te gaan stemmen, negatief zou uitpakken voor het blok. Helaas werd de waarschuwing genegeerd door het partijbestuur, dat beweerde een ”strategisch” advies te geven!
De conservatieve regering die Portugal tussen 2011 en 2015 bestuurde, werd natuurlijk extreem onpopulair. Dit omdat de neoliberale Volkspartij (net als de Socialistische Partij) zich volledig in dienst van Europese Unie stelde. De Euro-Groep onder leiding van de rechtse (a)sociaal democraat: Jeroen Dijsselbloem, maakte duidelijk dat Europa een keihard bezuinigingsbeleid eiste. Portugal moest haar laatste staatsbedrijven verkopen en haar arbeidsmarkt zo hervormen dat buitenlandse kapitalisten erin ”investeren”. De conservatieve overheid deed wat men in Brussel had bepaald voor Portugal. Hierop verloor de Volkspartij de verkiezingen in 2015. Dit hielp het Linkse Blok om wat populariteit terug te winnen!
Sinds 2015 zijn de sociaal democraten weer aan de macht, die moeten echter steunen op de PCP en het Linkse Blok. Want de sociaal democratische PS heeft niet genoeg zetels in het parlement voor een meerderheidsregering. Hoewel de PS beloofden geen privatiseringspolitiek meer toe te passen, blijft Portugal in feite een kapitalistisch land. Dat de Portugese Communistische Partij en het Linkse Blok de sociaal democraten steunen is dus geen stap richting een socialistisch alternatief. Hier ligt de basis voor de royering van de zes revolutionair socialisten!
Want een probleem binnen het Linkse Blok is de afwezigheid van politieke discussies over een socialistisch alternatief. De partijleiding heeft die debatten nooit gevoerd en dat is ook waarom de organisatie (net als de SP in Nederland) heel makkelijk en geluidsloos opschoof naar de klassieke sociaal democratie. Revolutionair socialisten van ”Revolutionair Socialisme” hebben de afgelopen jaren veel discussies gevoerd met jonge leden en die gewonnen voor het revolutionair socialisme. Dat ”Revolutionair Socialisme” zoveel invloed kreeg op de jongere partijleden, moet de oude garde een doorn in het oog zijn geweest!
Toen de Portugese afdeling van het Comité voor een Arbeiders Internationale, officieel aan de partijleiding van het Linkse Blok vroeg om als tendentie te mogen werken, moet de paniek zijn toegeslagen. In tegenstelling tot de oude organisaties die het blok oprichten, is ”Revolutionair Socialisme” een zeer actieve organisatie met invloed. Het sektarisme is blijkbaar nog steeds een probleem, want al in 2016 begon de partijleiding met een onderzoek tegen de zes revolutionair socialisten binnen het blok. Die zouden namelijk omdat ze lid zijn van ”Revolutionair Socialisme” een loyaliteit probleem hebben. Op 8 januari 2017 kregen deze zes partijleden te horen dat hun lidmaatschap beëindigd was. Het partijbestuur verklaart dat ”Revolutionair Socialisme” een partij binnen een partij wil zijn en daarom geweerd moet worden!
De werkelijkheid is anders. Men is bang voor de invloed die revolutionair socialisten van deze organisatie hebben. Als het Linkse Blok een socialistisch alternatief wil zijn op de verrechtste sociaal democratie en het starre stalinisme, dan zijn revolutionair socialisten juist nodig. Maar de vraag is of de partijleiding wel een socialistische arbeiderspartij wil opbouwen? Vermoedelijk wil de top liever een linkse variant van de sociaal democratie zijn. Misschien is het socialisme niet eens meer een doel op zich? Want net als bij de Nederlandse SP, hoor je bij het Linkse Blok geen gepraat over een socialistische transformatie van het land. ”Revolutionair Socialisme” bracht daar verandering in. Hun leden hebben jongeren geschoold in de socialistische ideologie, een taak die het Linkse Blok eigenlijk zelf zou moeten doen!
Wat nu? Massaprotest tegen de uitsluitingen zijn noodzakelijk. Jongeren, arbeiders en partijleden moeten massaal druk gaan uitoefenen op het partijbestuur. Want het royeren van zes strijdvaardige revolutionair socialisten is ondemocratisch. Dat men aan de top van het Linkse Blok heel anders denkt dan aan de basis, begint duidelijker te worden. Jongeren willen het revolutionair socialisme, ze willen leren en ook kennis maken met Marx, Engels, Lenin, Trotsky en anderen. ”Revolutionair Socialisme” zal zich verzetten tegen de royementen en blijven debatteren en discuteren, met alle tendenties en groepen die willen opkomen een socialistisch alternatief in Portugal!
Revolutionair Socialisme. Portugese afdeling van het Comité voor een Arbeiders Internationale
Revolutionair Socialistische Media 